Financieel – contant betalen wint terrein. Geen controle en geen bemoeienis.
Steeds meer consumenten ervaren zorgen over digitale betalingen en de mate van controle die hiermee gepaard gaat. Contant geld biedt anonimiteit en geeft mensen een gevoel van autonomie over hun uitgaven. Toch komt het steeds vaker voor dat winkeliers uitsluitend pinbetalingen accepteren. Mag een winkelier contante betalingen weigeren ja of nee?
In Nederland is contant geld een wettig betaalmiddel, maar dat betekent niet automatisch dat een winkelier verplicht is om het te accepteren. Een winkel heeft de vrijheid om te bepalen welke betaalmiddelen hij accepteert, mits dit duidelijk wordt gecommuniceerd, bijvoorbeeld via een bordje bij de ingang of kassa. Dit beleid wordt ondersteund door het principe van contractvrijheid. Beide partijen moeten instemmen met de betaalmethode.
Openbaar vervoer
Er zijn echter uitzonderingen. Overheidsinstanties en essentiële diensten, zoals ziekenhuizen of openbaar vervoer, worden vaak geacht contant geld te blijven accepteren. Daarnaast is er een maatschappelijke discussie gaande over de toegankelijkheid van betalingen, zeker voor ouderen en kwetsbare groepen die minder digitaal vaardig zijn.
Een groeiend aantal mensen voelt zich ongemakkelijk bij digitale betalingen vanwege privacy- en controlekwesties. Elektronische betalingen laten sporen na die kunnen worden gevolgd door banken, overheden en bedrijven.
Angst
Dit voedt de angst voor verlies van financiële vrijheid en persoonlijke autonomie. Contant geld biedt in dat opzicht meer anonimiteit: er is geen registratie van de transactie, wat zorgt voor een gevoel van vrijheid.
Hoewel contante betalingen juridisch gezien niet verplicht hoeven te worden geaccepteerd door winkeliers, kan de afname van cashgebruik problematisch zijn. Het verminderen van contant geld leidt tot een grotere afhankelijkheid van digitale infrastructuren.
Storing
Bij storingen in het betalingsverkeer kan dit voor problemen zorgen, zowel voor consumenten als ondernemers. Daarnaast zijn er ethische vragen, moeten bedrijven die een publieke functie hebben, zoals supermarkten, niet verplicht worden om contant geld te accepteren?
Hoewel er geen juridische plicht is voor winkeliers om contant geld te accepteren, is er wel een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Voor veel mensen is cash de enige of meest vertrouwde manier van betalen.
Kwetsbare groepen
Het volledig uitsluiten van contante betalingen kan leiden tot uitsluiting van kwetsbare groepen. Een hybride model, waarin zowel pin als cash mogelijk blijft, lijkt voor veel winkels en consumenten de meest evenwichtige oplossing.
Taalvoudje gezien? Laat het ons weten: Taalfoutje@BrocaMedia.nl